Angst, hyperventilatie en paniekaanvallen.. het komt veel vaker voor dan je denkt. Vooral in deze tijd. En wat mij opvalt is dat met name hoogsensitieve mensen hier vaak last van hebben.. Zij zijn hier gevoeliger voor. En daar ben ik 1 van..
Hoe komt het? Wat is de relatie met hooggevoeligheid? En hoe kun je ermee omgaan? Omdat ik veel vragen krijg hierover deel ik daarom in deze blog informatie, mijn persoonlijke verhaal en tips die je kunnen helpen bij angst, hyperventilatie en paniekaanvallen.. Want er is niks ergers dan overvallen worden door angst en het gevoel de controle kwijt te raken..
Op mijn 15e stond ik in een pashokje toen ik me ineens raar begon te voelen.. Mijn adem zat hoog en ging steeds sneller.. ik kreeg hartkloppingen, tintelende handen en armen. Alles leek te vertragen, zicht en geluiden werden vaag. Zomaar uit het niks werd ik super beroerd, duizelig en misselijk.. En toen ineens enorme PANIEK! Mijn hart en adem die tekeer gingen alsof ik een marathon had gelopen. Het gevoel van bedreiging en zo snel mogelijk weg willen! En de gedachten; help wat is er met me.. ik ga zo flauwvallen.. ik word gek.. er is iets mis met mijn hart.. ik krijg een hartaanval.. ik ga dood!
Ik rende zo snel als ik kon de stad uit op zoek naar een stukje rust en veiligheid, die ik niet meer in mijzelf leek te kunnen vinden..
Ik ben naar de dokter gegaan, maar deze kon geen lichamelijke oorzaak vinden. Het was hyperventilatie. De klachten bleken te komen door stress. Er was ook veel gebeurd in de periode die hieraan vooraf ging.. een jarenlange periode van stress, emotie en trauma, die ik nog niet verwerkt had.
Als we spanning en emotie vasthouden in ons lichaam, dan gaan we te hoog en oppervlakkig ademen en we komen in een vecht-vlucht modus. (Energetisch gezien gaat dan je ziel wat meer uit je lichaam en je lichaam neemt het over.. je raakt 'jezelf kwijt'.) Als dit te lang aanhoud kan dit voor angst- en paniekklachten zorgen.
Hyperventilatie en paniekaanvallen..
Hyperventilatie is een symptoom van angst, paniek en stres. Bij hyperventilatie adem je sneller en hoger dan normaal. Je hebt het gevoel dat je geen lucht krijgt of zelfs stikt. Maar het tegendeel is waar: je ademt te snel teveel zuurstof in. En door de snelle ademhaling adem je teveel CO2 weer uit. De daling van CO2 in je bloed zorgt voor klachten als benauwdheid, druk op de borst, tintelingen en duizeligheid. Een acute aanval is heel beangstigend en zorgt vaak voor meer angst, of een paniekaanval. Je kunt ook ‘chronische hyperventilatie’ hebben. Hierbij adem je voortdurend verkeerd, waardoor je je vaker beroerd voelt of aanvallen krijgt. Een paniekaanval is een snel opkomende, heftige angst die je zomaar lijkt te overvallen. Je bent bang om de controle te verliezen, om gek te worden of misschien wel dood te gaan. Bij paniek wordt er adrenaline aangemaakt die zorgen voor een vecht of vlucht reactie. Hyperventilatie en paniekaanvallen komen vaak samen voor.
Sindsdien heeft het jarenlang mijn leven behoorlijk beïnvloed. Mijn eerste paniekaanval heeft me zo laten schrikken dat ik vanaf dat moment bang was om naar winkels te gaan. En ik werd zo bang om weer die paniek te voelen, dat ik het daardoor juist kreeg.. Het kwam zonder duidelijke aanleiding, het begon eigenlijk al zodra ik eraan dacht.. Het kwam vooral op plekken waar veel mensen waren. Dus ging ik steeds meer situaties vermijden waar ik het zou kunnen krijgen. Ik belandde in een vicieuze cirkel en trok me steeds vaker terug in mijn huis. Ik had het gevoel totaal de controle kwijt te zijn en voelde me constant onveilig. Uiteindelijk heb ik een angst- en paniekstoornis ontwikkeld, met straatvrees..
Het enige wat mij hielp was goed letten op mijn ademhaling. Mijn mantra was; 'gewoon blijven ademen, dan komt alles goed'. Maar ik durfde geen situaties meer op te zoeken waar ik het kreeg. Dankzij de aanwezigheid van mijn beste vriend leerde ik er beter mee om te gaan. Hij nam mij overal mee naar toe. Door de angst (samen) gewoon aan te gaan durfde ik steeds meer en kreeg ik steeds meer vertrouwen. Zo ging het een tijdje weer beter. Af en toe rende ik nog weg op plekken die te druk waren, en winkelen bleef niet mijn favoriete bezigheid.. Maar door alles te blijven doen, met het idee dat ik zo weg kon gaan, kon ik ermee leven..
Maar het bleef ‘overleven’. In tijden van stres, slecht slapen, grote veranderingen of drukte kwam het ineens weer in alle heftigheid terug.
Op mijn 27e kwam ik erachter dat ik hooggevoelig ben, en toen vielen er weer meer kwartjes.. de reden dat ik niet tegen drukke menigten kon, kwam met name omdat ik alle prikkels intenser waarnam en verwerkte. Ook de gevoelens van andere mensen kwamen binnen en nam ik over zonder het te beseffen.. Toen ik leerde omgaan met mijn hooggevoeligheid, leerde te gronden, de gevoelens leerde te onderscheiden en los te laten ging het steeds beter in drukke omgevingen. Hierdoor ging de angst grotendeels weg.
Maar na mijn bevalling in 2015 kreeg ik ineens de heftigste aanvallen. Terwijl ik er al jaren geen last meer van had gehad.. En nu had ik het ineens overal; op straat, en ook thuis.. zelfs wanneer ik gewoon in bed lag. Ik snapte er niks van. Het had deze keer niks te maken met drukte om me heen. En verder ging alles goed en was ik super gelukkig. Weer ben ik naar de dokter gegaan, deze zei dat ik gewoon moest ontzwangeren.. Omdat ik daar niet mee geholpen was ben ik naar een bio-resonantie therapeut gegaan. Daar bleek dat mijn hormonen erg uit balans waren, dat ik candida in mijn darmen had (wat een oorzaak blijkt te zijn van hyperventilatie), en een aantal voedsel allergieën. (Deze had ik vroeger ook, maar omdat ik weer in balans was kon ik alles weer eten).
Door een streng dieet kwam ik lichamelijk snel weer in balans en de angstklachten namen snel af. Maar aan het eind van de behandeling kreeg ik toch weer aanvallen.. doordat ik de angst geestelijk nog niet goed had aangepakt. Ik kon er niet meer onderuit; ik moest mijn angst onder ogen komen en het bij de kern aanpakken.
Angst heeft meerdere oorzaken, op geestelijk, lichamelijk, emotioneel en energetisch gebied.. vaak is het een samenloop van omstandigheden.
Mogelijke oorzaken van hyperventilatie en paniekaanvallen:
Langdurige (interne en/ of externe) overprikkeling
Stres, te lang onder druk staan
Grote en heftige veranderingen
Hormonale disbalans
Hooggevoeligheid uit balans
Weggestopte emoties en overwerkte traumatische ervaringen
Onveilige jeugd/ basis
De relatie met HSP:
Sneller overprikkeld. Hooggevoelige mensen zijn sneller overprikkeld, en hebben hierdoor sneller te maken met angst. Angst gaat gepaard met intense overprikkeling. Overprikkeling ontstaat door overbelasting van het zenuwstelsel door teveel aan prikkels, door stres, oververmoeidheid en te lang onder druk staan.
Slechte gronding. HSP’s zijn van nature slechter gegrond. D.w.z. in contact met hun lichaam en gevoel.. Je energieveld hangt dan wat hoger om je heen, waardoor je basischakra minder actief is. Dit chakra staat voor bestaansrecht, basisveiligheid en basisvertrouwen. Wanneer je niet gegrond bent voel je dus minder vertrouwen en veiligheid. Vaak zijn mensen niet gegrond omdat ze het niet fijn of veilig vinden om hier te zijn. Maar door een slechte gronding voel je je dus eerder onveilig en angstig. Lees hier meer over gronden.
Hormonen. Hormonen kunnen uit balans raken door bv giftige stoffen (in producten en in de lucht), ongezonde voeding (geraffineerd, industrieel geproduceerd voedsel en E-nummers), slecht slapen, stres (teveel aan cortisol) de menstruatie-cyclus en zwangerschap. Hooggevoelige mensen reageren overal gevoeliger op, dus ook op hormonen. Een hooggevoelig persoon kan zich door een hormonale schommeling of onbalans enorm beroerd voelen, en wordt hierdoor ook eerder angstig. Om je hormonen weer in balans te krijgen is het belangrijk gezonder voeding te eten (eventueel met supplementen), voldoende te slapen en bewegen.
Karaktereigenschappen HSP. Hooggevoelige personen hebben een gevoeliger zenuwstelsel waardoor zij eerder uitgeput, uit balans en overprikkeld raken. Zij zijn ook vaak teveel op anderen afgestemd, passen zich snel aan en pleasen anderen. Doordat ze hun eigen grenzen niet goed voelen kunnen ze deze vaak niet goed aangeven. HSP’s zitten veel in het hoofd (piekeren, analyseren, reflecteren), waardoor ze slechter gegrond zijn. Ook pikken hooggevoelige mensen veel gevoelens op uit de omgeving en van andere mensen, zonder dit bewust te zijn. Tot slot hebben HSP’s ook nog te maken met een enorm verantwoordelijkheidsgevoel en perfectionisme. Deze eigenschappen zorgen voor snellere overprikkeling, met sneller angsten tot gevolg.. Wanneer je uit balans bent als je hooggevoelig bent, ben je vatbaarder voor deze valkuilen.
Emoties. Veel lichamelijke symptomen en ziekten kunnen komen door weggestopte emoties. Als we dit niet verwerken gaat het vastzitten in ons lichaam, kunnen we blokkades krijgen in onze (levens) energie en kunnen we ziek worden.
Onveilige jeugd/ basis. Uit onderzoek is gebleken dat er een relatie bestaat tussen hooggevoelige personen die uit balans zijn, en een onveilige jeugd. Wanneer een HSP een onveilige basis of hechting heeft ervaren, heeft deze persoon later in zijn leven extra risico op angststoornissen en ook andere klachten zoals depressie, burn-out en verslavingen. Veel mensen hebben niet door dat zij hooggevoelig zijn, totdat ze te maken krijgen met dit soort klachten. Na onderzoek blijkt vaak (niet altijd) dat zij in hun jeugd niet voldoende emotionele steun hebben ontvangen, niet werden erkend en niet konden zijn wie zij werkelijk zijn.. Dit zorgt voor onvoldoende vertrouwen in zichzelf en het leven.
Tips bij angst, hyperventilatie en paniekaanvallen
Angststoornissen zijn heel complex en diepgeworteld. Toch zijn er een aantal dingen die bij elke angst helpen. Ik noem hier wat tips die op korte termijn en op lange termijn kunnen helpen bij angst en paniek. Probeer ze uit en voel welke het beste werkt voor jou.
Bij acute aanvallen:
Bewustzijn. Wees je bewust dat de dingen die je voelt bij hyperventilatie en paniekaanvallen lichamelijke symptomen zijn die door angst worden veroorzaakt. Je bent dus niet ziek en er is niks aan de hand met je lichaam. De lichamelijke klachten komen puur door de stres en het teveel uitademen van CO2. Deze symptomen gaan ook vanzelf weer over!
Buik-Ademhaling! Tijdens een angst/ paniek aanval kun je het beste gelijk terug naar je ademhaling gaan. Adem zo diep mogelijk in de onderbuik, en houd de borstkas en longen zoveel mogelijk stil. Bij de buikademhaling gaat de navel bij de inademing naar buiten, en bij de uitademing naar binnen. Adem hierbij via de neus in en via de mond uit. Maak de inademing korter dan de uitademing. bv 4 tellen in, en 7 tellen uit. Bij hyperventilatie: adem via de neus in en uit. Adem niet te diep in omdat je dan teveel zuurstof binnenkrijgt, en adem niet te lang uit en ga niet zuchten, zodat je niet teveel CO2 kwijtraakt. Bij een juiste ademhaling gaat een acute aanval binnen een aantal minuten weg!
Hyperfree. Dit kan ik iedereen aanraden bij acute hyperventilatie. De hyperfree is een geweldig apparaatje die je kunt gebruiken om doorheen te ademen. Hierdoor zal de zuurstof en koolzuur snel weer in balans komen en zal een aanval binnen ongeveer 3 minuten weer over zijn! Het is zelfs aangeraden om dit apparaatje standaard in een EHBO-pakket te hebben zitten. De hyperfree is verkrijgbaar bij elke apotheek en kost maar een paar euro. Het feit dat ik dit apparaatje in mijn tas heb, zorgt er al voor dat ik bijna geen aanvallen meer heb.
Gronden en emoties toelaten. Bij angst en paniek ben je als het ware ‘uit jezelf'. Door weer in contact te komen met je lichaam en je gevoel kom je weer bij jezelf. En hierdoor voel je je gelijk beter. Doe bijvoorbeeld een aardingsoefening of ga wandelen om te aarden. Het helpt ook wanneer je je emoties toelaat en deze doorvoeld, hierdoor kom je weer helemaal in je eigen energie/ gronding. Ik heb gemerkt dat als ik midden in een aanval ging huilen, dat de angst dan gelijk verdween.. emoties toelaten en doorleven is bevrijdend voor de angst.
Gedachtenkracht. Dit werkt ontzettend sterk. Ik heb gemerkt tijdens een aanval dat het veranderen van mijn gedachten direct effect had op mijn angstgevoelens. Gedachten kunnen je gek maken en in een angstaanval terecht laten komen, maar zo kun je ze ook andersom gebruiken. Door het veranderen van gedachten en overtuigingen, veranderd je gevoel en je gedrag. Luister naar het angststemmetje in je hoofd en daag het uit. Is deze gedachte reëel? Geloof je angstgedachten niet; en zet er andere voor in de plaats. Hoor je jezelf bv denken; ik kan het niet aan. Denk dan bv; ik ben sterk, ik ben veilig, ik kan het aan. En denk je: ik ga dood. Vraag jezelf dan af; is dit reëel? Denk dan: er is niks aan de hand, ik ben gezond, het is gewoon een lichamelijke reactie op stres. Door gedachtenkracht te gebruiken roep je de sterke/ volwassen/ wijze persoon aan in jezelf; die er altijd is, en alles aankan.
Bescherming. Gedachtenkracht kun je ook gebruiken voor bescherming. Wanneer ik bv teveel prikkels binnenkrijg door een drukke omgeving, visualiseer ik een bubbel om me heen met wit of goud licht, die me beschermd voor omgevingsinvloeden. Zodra ik hieraan denk voel ik me al rustiger worden. Het helpt echt.
De angst aangaan. De allerbeste remedie tegen angst is: de angst volledig toelaten en aankijken in jezelf, en zelfs omarmen! Door ervan af te willen, tegen je angst te vechten of deze te vermijden, word het alleen erger. Door de angst aan te gaan zal hij zachter worden en zal je deze overwinnen. Ga stapje voor stapje juist wel de dingen doen waar je bang voor bent. Elke keer weer een stapje verder. Door dit elke keer te behalen krijg je steeds meer vertrouwen en leg je een basis in jezelf waar je altijd op terug kunt vallen. Ga geen dingen buiten jezelf zoeken om je veilig te voelen. De enige oplossing ligt van binnen. Bij het gevoel dat je het aankunt, dat je veilig bent in jezelf. Door de angst echt aan te gaan en te ervaren dat je het aankunt, krijg je meer vertrouwen in jezelf en de wereld.
Innerlijke kind. Wanneer je je angstig en onveilig voelt, is dit eigenlijk het innerlijke kind dat zich zo voelt. Voor een kind kunnen dingen levensbedreigend aanvoelen, en het heeft dan geruststelling, veiligheid en liefde nodig. En voor jou kind kun je die het beste in jezelf vinden. Daarom werkt het zo goed en mooi om met je innerlijke kind te werken. Ga op het moment van angst in gedachten naar je innerlijke kind en troost het, erken zijn/ haar gevoel en stel het gerust. Wanneer je dit doet merk je dat je snel tot rust komt.
De kracht in jezelf oproepen. Iedereen heeft een kracht in zichzelf. Je kan het zien als je innerlijke volwassene, een hogere zelf/ hogere wijsheid, je essentie of liefde. Roep deze kracht in jezelf op en maak bewust contact hiermee. Ik heb zelf een steentje bij me die deze kracht in mij oproept. Wanneer ik dit steentje vasthoud verbind ik me daar direct mee. Je kan ook een ander ‘anker’ kiezen die voor jou kracht symboliseert. De kracht van intentie werkt heel sterk.
Op lange termijn:
Ontprikkelen. Ik heb gemerkt dat angst en paniekaanvallen met name komen door overprikkeling. En het enige wat daar bij helpt is; ontprikkelen. Zorg goed voor jezelf en voor voldoende balans en rust. Zorg dat je meer geestelijke en lichamelijke ontspanning toelaat in je dagelijkse leven, en pak chronische overprikkeling aan. Lees hier meer over overprikkeling en tips wat je eraan kunt doen.
De onbalans in je lichaam aanpakken. Door voldoende beweging, ontspanning, slaap en gezonde voeding komt je lichaam en je hormonen weer in balans en voel je je een stuk beter. Je kan je laten testen of uitmeten bij een natuurgeneeskundige arts, zodat je weet welk dieet en supplementen geschikt zijn voor jou.
Gronden en emoties toelaten. Dit is altijd belangrijk om te blijven doen. Weggestopte emoties zijn de basis van veel symptomen en ziekten. Oefen regelmatig om te gronden, hierdoor kom je bij jezelf en je gevoel uit en kun je gevoelens makkelijker loslaten. Besteed voldoende aandacht aan je emoties. Hierdoor blijf je geestelijk en energetisch in balans.
Innerlijk kind werk. Innerlijk kind werk is zeer helend. Wanneer je de band met je innerlijke kind versterkt en hiermee samenwerkt, kun je een enorm krachtige basis in jezelf opbouwen waar je steeds op terug kunt vallen. Hierdoor zul je meer vertrouwen krijgen in jezelf en elke situatie in je leven met meer vertrouwen en innerlijke kracht tegemoet treden.
Angst is controle vast willen houden. Veel angst die we voelen is weerstand tegen onze diepste emoties.. en de onbewuste bijna levensbedreigende angst om het niet aan te kunnen. Dus houden we het met controle vast.. Maar door vast te houden word het alleen erger.. Wanneer je de controle loslaat en de gevoelens aankijkt zal je merken dat onder deze angst een enorme kracht leeft! Je gevoelens zijn juist je grootste kracht. Wanneer je je emoties er durft te laten zijn kan liefde weer stromen.. en liefde is altijd sterker dan angst. Liefde heelt angst.
Hier een mooie tekst die ik altijd bij me heb gedragen om me daaraan te herinneren..
Loop niet weg voor je verdriet Loop niet weg voor je angst Loop niet weg voor de dood Verdoezel en bedek ze niet met mooie woorden Want zo geef je ze een woning Zo kleed je ze aan En laat je ze groeien Zo ontneem je jezelf leven.. Wees zacht voor jezelf Zoek een hand om vast te houden Voel je pijn en laat je angst er zijn Want wie wegloopt voor zijn ervaringen Loopt weg van zichzelf En kan nooit vrede vinden En wie zijn pijn en angst niet toestaat er te zijn Kan nooit de kracht voelen Die in hem huist
Angst en paniek is eigenlijk een dringende boodschap van je ziel, om weer terug te komen bij jezelf en jou kracht. Je liefde. Zo ben ik het gaan bekijken.. en dit heeft me heel dicht bij mijzelf gebracht. Ik hoop dat je hetzelfde mag gaan ervaren. Want iedereen heeft deze kracht altijd bij zich! Vergeet niet dat je veel sterker bent dan je denkt, dat emoties maar energieën zijn en niet wie je bent, en dat we in wezen alles aankunnen wat we meemaken!
Ik wens je jou eigen kracht en wijsheid.
Liefs Anne