Als hooggevoelig persoon raakte ik mijzelf nogal eens ‘kwijt’. En soms gebeurd dat nog wel eens..
Ken je dat.. je voelt je onzeker, waardeloos, angstig, klein, je twijfelt over dingen..wie ben ik eigenlijk? wat voel ik? wat wil ik? en wat moet ik doen?.. Je bent de richting kwijt en weet de antwoorden niet meer. En je weet niet hoe dit alles komt.. Je piekert je suf, verliest je energie en motivatie, word somber, en in het ergste geval misschien zelfs depressief of burn-out..
Het klinkt vaag..’jezelf kwijt zijn’. Je bent er toch nog? Je leeft! Althans.. je doet wat je moet doen. Maar het is meer op de automatische piloot.
Jezelf kwijt zijn is je identiteit kwijt zijn, het contact met jezelf en je gevoel even kwijt zijn. Dat klinkt enger dan het is.. De waarheid is dat je jezelf nooit kunt kwijtraken. Je zal alleen het contact met een deel van jezelf moeten herstellen om jezelf weer goed en ‘jezelf’ te voelen.
Hoe komt het dat we onszelf kwijt raken?
Jezelf verliezen gebeurd niet in een keer. Vaak is er een tijd aan vooraf gegaan. En het kan door een aantal dingen komen.. om er een paar te noemen:
De angst voor oordelen en kritiek van een ander. ‘Wat zou de ander van me denken als ik dit doe of zeg?’ In ons hoofd zijn we soms zoveel bezig met wat een ander zou kunnen denken over ons, dat we daarnaar gaan leven. Je luistert dan niet naar jezelf, maar naar de ander.
Faalangst & perfectionisme ‘Wat als het niet goed is’ We zijn zo bang om het niet goed te doen of te falen, omdat de ander (of wijzelf) ons dan kunnen afwijzen en niet goed genoeg vinden..
Stress. Het is erg zwaar op dit moment in deze samenleving om je hoofd boven water te houden en om aan jezelf toe te komen. We hebben gewoon geen tijd. De werkdruk is hoog, de prestatiedrang, dan nog wat er van ons verwacht word, het huishouden, de kinderen, vrienden, de relatie die tijd en aandacht nodig heeft, andere verplichtingen, om nog niet te spreken over onze eigen verwachtingen van onszelf.. We proberen alle ballen boven water te houden en de dag door te komen met to do lijstjes.. echte tijd voor onszelf en ontspanning is zeldzaam geworden.
Relaties. Ouders, vrienden, je partner.. Je kan zoveel van iemand houden, dat je alles voor die ander wil doen om hem/ haar gelukkig te maken. Je kan hierbij doorslaan, en teveel op de ander gericht zijn, waarbij je jezelf en je eigen behoeften wegcijfert. Je bent de ander dan teveel aan het pleasen.
Gebrek aan eigenwaarde. Ook dit speelt een rol bij het jezelf kwijt raken. Mensen met een laag zelfbeeld of weinig eigenwaarde hebben de neiging zichzelf kleiner te maken, omlaag te halen, zichzelf te veroordelen, bekritiseren en niet goed genoeg te voelen. Wanneer dit gebeurd raak je van jezelf verwijderd. Daarnaast zetten mensen met weinig eigenwaarde de ander vaak op de eerste plaats, waardoor ze zichzelf vergeten.
Aangeleerde patronen. We hebben soms een stemmetje in ons hoofd (‘de kritische ouder’) die zegt dat je dit of dat moet doen om het goed te doen of om iets waard te zijn. .De patronen die we als kind aangeleerd hebben maken dat we soms dingen doen die we denken dat we moeten doen, terwijl ze niet goed zijn voor ons. Bijvoorbeeld: je voelt je pas iets waard als je veel presteert in je werk. Of je stopt je gevoel weg omdat het er vroeger niet kon zijn. Of: je voelt je verantwoordelijk om problemen van de ander op te lossen of om voor anderen te zorgen. (zorgen kan ook in de vorm van geen grenzen aangeven en niet tegen de ander zeggen hoe je je voelt). Hierbij ben je automatisch jezelf aan het wegcijferen.
In een veranderingsproces/ transformatie zitten. Wanneer je in een periode ineens vrienden, relaties en/ of je baan kwijtraakt; je oude vertrouwde leventje valt weg. Dan kun je jezelf afvragen wie je ook alweer bent.
Piekeren. Wanneer je teveel in je hoofd zit. “wat moet ik nu doen?” “waarom doet de ander zo”, enz. Dit haalt ons bij onszelf vandaan.. Piekeren is een overlevingsmechanisme om jezelf weg te houden bij je gevoel. Dit gaat vanzelf en is heel logisch dat dit gebeurd. Iedereen heeft dit stemmetje in zijn hoofd. Het is er constant en probeert je soms ook omlaag te halen, te bekritiseren enz. Mensen beoefenen bijvoorbeeld meditatie, mindfullness of yoga om dit stemmetje stop te zetten of zich er niet door te laten beïnvloeden.
“Indianen noemen zichzelf ‘warriors’ omdat ze de ‘oorlog’ (war) aangaan met de parasiet in hun hoofd”
HSP en jezelf kwijt zijn.
Iedereen raakt zichzelf wel eens kwijt in min of meerdere mate. Maar bij een hoogsensitief persoon kan dit vaker en intensiever voorkomen.
Hoogsensitieve personen voelen van nature de gevoelens van een ander heel goed aan. Pijn, behoeftes, onuitgesproken frustraties.. we voelen alles. Of we ons dit nou bewust zijn of niet. Soms denken we dat hetgeen we voelen van onszelf is, maar dit kunnen ook de gevoelens van een ander zijn die we hebben overgenomen! Hiervoor is het extra belangrijk om je eigen energie te kennen, om zo te leren wat van jezelf is en wat van de ander is.
Een HSP is vaak ook erg zorgzaam en op de ander gericht. Daardoor zal hij/ zij onbewust meer met de gevoelens van de ander bezig zijn dan met die van zichzelf. In de energie ben je dan meer naar ‘voren’ naar de ander gericht, waardoor je minder goed bij jezelf blijft.
Daarnaast heeft een HSP ook nog te maken met een grotere gevoeligheid voor prikkels, sferen en indrukken van buitenaf. Allemaal dingen die een HSP verder bij zichzelf vandaan kan halen.
Bij jezelf zijn.
Ken je die rust, die innerlijke rust die over je heen kan komen als je ontspannen bent.. Bijvoorbeeld na een boswandeling of een stuk hardlopen, na het maken van een schilderij, bij het luisteren van muziek, na een yogales, of gewoon zomaar ineens..? Op welke manier je het ook gevoeld of meegemaakt hebt; je hoofd was leeg. je dacht niet na over de toekomst, of over het verleden. Je was in het hier en nu.
Ook op momenten dat je diep verbonden bent met je emoties en dat toelaat.. dan kun je helemaal in het hier en nu zijn. Er is geen oordeel, alleen het contact met jou gevoel, jou Zelf. Op dat moment ben je bij jezelf.
Bij jezelf zijn is ook jezelf mogen zijn. Niet willen voldoen aan de verwachtingen van anderen. Niet leven naar het oordeel van anderen. Maar je eigen authentieke zelf zijn en doen wat jij wilt en voelt wat je moet doen.
Bij jezelf zijn is zakken in jezelf, in je gevoel. Het is voelen wat je voelt. En daarnaar handelen. Doen wat goed voelt voor jou.
Hoe blijf je bij jezelf?
Bij jezelf blijven is een proces van bewustworden, oefenen, vallen en weer opstaan.
Er zijn veel manier om bij jezelf terug te komen. En iedereen heeft er zijn eigen manier voor die voor hem/ haar het beste werkt. De volgende tips heb ik uit eigen ervaring en hebben mij erg geholpen:
Eerst is het belangrijk om jezelf te leren kennen en accepteren. Waar voel jij je goed bij? Waar krijg je energie van, en wat kost energie? Weet dit en leer hier rekening mee te houden.
Doe eens even niks. Wees alleen met jezelf. Vraag jezelf vaak af; wat voel ik nu? wat wil ik nu? Zo kom je in je eigen energie. Als je je eigen energie hebt leren kennen, kun je leren wat bij jou hoort, en wat bij de ander.
Doe dingen die je als kind leuk vond om te doen; schilderen, knutselen, zwemmen..
Werk met je ademhaling. Dit is misschien wel de meest belangrijke. Met ademhaling kun je op een snelle makkelijke manier bij jezelf en uit je hoofd komen, loslaten, enz.
Neem elke dag een moment voor jezelf. (als je bij jezelf bent kun je pas grenzen aangeven). Kom in je eigen energie, reinig en bescherm je energie.
Kom in contact met je gevoel. We proberen ons gevoel altijd te ontwijken, dat is gewoon een eigenschap van de mens. Om bij jezelf te komen is het nodig om in contact te komen met je gevoel. Bij je gevoel zijn is bij jezelf zijn. (gevoel is de taal van de ziel). Er zijn veel manieren hiervoor, bijvoorbeeld schrijven, muziek, praten. vind jou eigen manier.
Meditatie en mindfullness oefeningen. Deze helpen erg om uit je hoofd en in je lijf en in het nu te komen. Hierdoor kom je ook makkelijker in contact met je gevoel en jezelf.
Blijf trouw aan jezelf; doe wat goed voelt voor jou. Geef grenzen aan. Durf nee te zeggen! Dit is de moeilijkste, maar wel een van de belangrijkste manieren om bij jezelf te blijven. Oefening baart kunst. Het helpt om je grens vanuit jezelf en met liefde aan te geven.
Wees je ervan bewust dat je niet hoeft te zorgen. Je mag heel veel voor de ander overhebben, maar niet ten koste van jezelf andere mensen pleasen. Liefde voor de ander begint met liefde voor jezelf. En zo kun je ook nog een mooi voorbeeld zijn voor de ander, om hetzelfde te doen.
Haal jezelf niet omlaag! Let op je gedachten. denk positieve gedachten over jezelf en stop de negatieve.
Loop weg of sluit jezelf af voor negativiteit en drama van andere mensen, die jou omlaag of uit je kracht halen.
Besef je dat jij alleen verantwoordelijk bent voor je eigen geluk en zelf-liefde. (En dit geld ook voor een ander).
Zeg wat je voelt en wat je wilt zeggen. Leer te praten over je gevoel.
Vind een balans tussen wat je zelf graag wilt, en wat je verplichtingen zijn.
Durf jezelf te zijn..
Het is niet altijd makkelijk, maar met inzicht en oefening gaat dit zeker lukken om bij jezelf te komen en te blijven. en dat is meer dan de moeite waard. Want bij jezelf en je gevoel; daar zit je geluk.. en je kracht!
Liefs Anne